Brynica

rok przystąpienia sołectwa do Programu Odnowy Wsi: 2004

   

W skład sołectwa Brynica wchodzi przysiółek Surowina. Miejscowość składa się z 5 części: Groble, Gróbek, Podgórze, Podlesie i Wojtyle. Nieformalnie wyróżnia się też dalsze 9 części: Górka (między Podgórzem a Surowiną), Klapac, Nandza (na południu miejscowości), Psiska (ulice Klasztorna i Leśna), Stawisko (na północny zachód od kościoła), Stawy (w centrum i na północy), Ślynzołk (na południu miejscowości), Wieś i Zołpocie.

Głównym walorem krajobrazowym miejscowości jest bezpośrednie sąsiedztwo ze Stobrawskim Parkiem Krajobrazowym.

Na terenie miejscowości zlokalizowanych jest wiele obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, między innymi:

• ogólnodostępna świetlica wiejska (remiza),
• boisko do piłki nożnej,
• boisko do piłki siatkowej (plażowej),
• park urządzeń rekreacyjnych – siłownia zewnętrzna,
• plac zabaw (przy boisku LZS),
• zagospodarowane centrum wsi będące najbardziej reprezentatywnym miejscem sołectwa. Jest to około 400-metrowy odcinek pomiędzy szkołą a kościołem.

Zabytkami znajdującymi się na terenie miejscowości są:

• kościół parafialny pw. św. Szczepana – jest śladem dawnej historii wsi. Wybudowany został w latach 1901-1903r w miejsce dawnego, drewnianego kościółka. To z niego pochodzi znajdujący się w nowym kościele barokowy ołtarz. Przed kościołem stoi marmurowa statua Pieta wykonana w 1914 r. przez kamieniarza z Głuchołaz – Ludwika Stehra,
• plebania z XVIII/XIX ,
• zagrody z I połowy XIX w. przy ul. Powstańców Śląskich 34 i 36;
• barokowa – ludowa rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w., znajdująca się w murowanej kapliczce z 1903 r. (postawionej w miejscu wcześniejszej, drewnianej) obok kościoła.
• pomnik św. Archanioła Michała poświęcony poległym w I wojnie światowej mieszkańcom Brynicy,
• inne obiekty sakralne: kapliczka dzwonnica na Gróbku, dwie kaplice w Surowinie, kapliczka z XIX w. przy ul. 1 Maja oraz kapliczka przy ul. Opolskiej.

Rys historyczny:                                                                   

Nazwę wsi Stanisław Rospond wsi wyprowadza od prasłowiańskiego „błota” – „brьnije”, brnje, bagna, mokradłą. Podobną etymologię zaproponował prof. Henryk Borek, przywołując opracowania podane przez Stanisława Strońskiego. Tak samo uważa prof. Jan Miodek. W wielowiekowej historii nazwa miejscowości ulegała zmianie. Zapisane w dokumentach są to: Fluss Brenicze, Fluss Brennica, Johannes de Byrcicze, Byrnicze, Brennitz, Byrcicze, Bryniczia, Brenicia, Brenicz, 4 nazwy z 3. dekady XVI w.: Brinitza, Bryntza, Brynica i Brinitze, Brinnicza (1564 r.), Brenica (1686 r.), Brenitz (1687 i 1743 r.), Breniz/Brenitz (1742 r.), Brinnitze (1784 i 1864 r.), Brynica (1864 r.), Brinnitz i ( Brünne od 1936 r.) Po 1945 roku Brynica.

Odmienne wyjaśnienie pochodzenia nazwy miejscowości podał nauczyciel Franciszek Wosch, w napisanej w 1937 r. kronice miejscowości. Wyprowadza on nazwę wsi od słowa bór: Bórnica, Bornica, Bernica, Berczicza, Byrczica, Brenica i w końcu Brynica. Trudno jednoznacznie określić pochodzenie miejscowości, ale wydaje się najbardziej prawdopodobne, że przywołane opracowania prof. Stanisława Rosponda, prof. Henryka Borka czy prof. Jana Miodka są najbardziej właściwe.

Obecna nazwa jest dwujęzyczna: Brynica/Brynnitz

Powstanie osady datuje się na rok 1333, kiedy klasztor w Czarnowąsach nadał jej prawa wsi. Na początku ludność zajmowała się głównie rolnictwem, pszczelarstwem i eksploatacją lasów.

W roku 1743 Brynica wraz z przysiółkiem Surowina liczyła 237 mieszkańców. Liczba ta potroiła się w roku 1845. Po ewolucjach niezmienne zostało tylko rolnictwo, które dalej dominuje we wsi, a z rzemiosła prym wiedzie znane brynickie dekarstwo.

Przez Brynicę przepływa rzeka o tej samej nazwie.

Strona internetowa sołectwa Brynica http://brynica.opole.pl/

Stowarzyszenie Odnowy Wsi Brynica

Ochotnicza Straż Pożarna w Brynicy

LZS Brynica

Fundacja Aktywizacji Kultury i Sportu „Aktywni”

Stowarzyszenie Tenisa Stołowego Brynica https://www.facebook.com/Stowarzyszenie-Tenisa-Sto%C5%82owego-Brynica-100463488399366

Grupa 30+

Liczba mieszkańców: 1265

Program Odnowy Wsi:                                   

Do prac zrealizowanych dzięki odnowie wsi zaliczyć można:

• rewitalizację zbiornika przeciwpożarowego przy ul. Ks. Klimasa – wykonanie przy nim platformy widokowej, nasadzenie ozdobnych roślin, kwiatów. Platforma stała się ulubionym miejscem spotkań, szczególnie młodzieży. Miejsce pięknie komponuje się w tle stobrawskiego parku,
• organizacja cyklicznego Rajdu Rowerowo – Pieszego „Szlakiem Rud Żelaza” organizowanego przez Stowarzyszenie Odnowy Wsi Brynica,
• przygotowanie koncepcji, wizualizacji oraz dokumentacji technicznej zagospodarowania centrum wsi,
• wybudowanie placu zabaw przy boisku LZS.

Brynica została „Najpiękniejszą wsią” w roku 2009. W 2010 roku z kolei została laureatem I miejsca w kategorii „Najpiękniejsza zagroda” konkursu „Piękna Wieś Opolska”.

Najciekawsze projekty:

• Projekt zrealizowany w ramach Marszałkowskiej Inicjatywy Sołeckiej na rok 2021 – Zakup dekoracji – oświetlenia bożonarodzeniowego o wartości  5 000 zł.

• https://www.opolskie.pl/marszalkowska-inicjatywa-solecka/

• Zadanie „Brynicka Spiżarnia” to zadanie w ramach otwartego konkursu ofert na wykonanie przez organizacje i inne uprawnione Podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w roku 2021 zadań publicznych związanych z realizacją zadań Samorządu Województwa Opolskiego w zakresie propagowania idei „Opolskie ze smakiem” poprzez promocję sieci Dziedzictwo Kulinarne Opolskie oraz produktów tradycyjnych, regionalnych i lokalnych. Fundacja Aktywizacji Kultury i Sportu w Brynicy otrzymała 10 000 zł dotacji.
• „X Rajd Rowerowo Pieszy SZLAKIEM RUD ŻELAZA” – zadanie w ramach otwartego konkursu ofert na wykonanie przez organizacje i inne uprawnione Podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w roku 2019 zadań publicznych związanych z realizacją zadań Samorządu Województwa Opolskiego w zakresie wspierania
  i upowszechniania rozwoju i odnowy wsi. Stowarzyszenie Odnowy Wsi Brynica otrzymało 11 000 zł dotacji. Rajd organizowany jest cyklicznie od 2010 roku.
• „Rewitalizacja zbiornika retencyjnego i budowa pomostu – platformy widokowej na rzece” zadanie zrealizowane przez Stowarzyszenie Odnowy Wsi Brynica w ramach otwartego konkursu ofert na wykonanie przez organizacje i inne uprawnione Podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w roku 2018 zadań publicznych związanych
  z realizacją zadań Samorządu Województwa Opolskiego w zakresie wspierania i upowszechniania rozwoju i odnowy wsi w 2018 r. Stowarzyszenie otrzymało dotację w wysokości 12 000 zł. W ramach dalszej rozbudowy platformy Stowarzyszenie oraz „Grupa 30+” w ramach inicjatywy lokalnej zmodernizowało platformę, zwiększając jej wartość
  o 14 000 zł.
• Zadanie „Aktywna Brynica” w ramach otwartego konkursu ofert na wykonanie przez organizacje i inne uprawnione Podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w roku 2020 zadań publicznych związanych z realizacją zadań Samorządu Województwa Opolskiego w zakresie wsparcia rozwoju instytucjonalnego i infrastrukturalnego organizacji i innych uprawnionych Podmiotów celem promocji działań na rzecz inteligentnych i konkurencyjnych obszarów wiejskich. Fundacja Aktywizacji Kultury i Sportu w Brynicy otrzymała dofinansowanie w wysokości 10 180 zł.
• „Zakładanie sadów drzew owocowych, zadrzewień przydrożnych, warsztaty” (2017 rok) – jest to kontynuacja zainicjowanego w poprzednim roku działania w ramach projektu “Bioróżnorodność Opolszczyzny – skarbem dziedzictwa przyrodniczego”. W jego ramach sołectwo Łubniany na udostępnionej przez gminę działce założyło tradycyjny sad owocowy ze starymi odmianami drzew, tj,: jabłonie: Grafsztynek Prawdziwy, Książe Albrecht Pruski, Oliwka Żółta; czereśnie: Bϋttnera Czerwona, Schneidera późna, Vega; grusza: Konferencyjna, Faworytka (Klapsa), Bonkreta Williamsa; śliwa: Węgierka Zwykła, Renkloda Ulena, Królowa Wiktoria; wiśnia: Łutówka, Gubeńska oraz Pigwa Gruszkowa.
• Wybudowanie przez Stowarzyszenie Odnowy Wsi Brynica placu zabaw. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 55 061 zł.

Źródło:

• https://lubniany.pl/
• ankiety będące w dyspozycji UMWO w DRW