Wioska Chróścina położona w gminie Lewin Brzeski w województwie opolskim, zamieszkiwana jest przez przesiedleńców z Kresów Wschodnich, dokładnie z Dublan w gminie Sambor w powiecie lwowskim, skąd pochodzi tradycyjna receptura na zupę rakową. Przepis ten odtwarzany jest przez mieszkańców Chróściny do dnia dzisiejszego, jednak ze względu na trudność w dostępie do głównego surowca jakim są świeże raki, zupa rakowa serwowana jest najczęściej na specjalne okazje oraz święta. Jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej na terenie województwa opolskiego chętnie jadano same gotowane raki z koprem i solą.
Raki określane były jako „barometr czystości wody”, a występowały najczęściej w okolicznych, podmokłych rowach. Aktualnie raki pozyskiwane są z rzeki Nysa Kłodzka, znajdującej się w niewielkiej odległości od wsi Chróścina, z hodowlanych stawów a także z okolicznych żwirowni, kamionek czy niewielkich rzek.
Tradycyjna zupa rakowa powinna być sporządzana ze świeżych raków, ponieważ do jej wykonania niezbędne są skorupki rakowe, na bazie których pozyskuje się masło rakowe, które stanowi jeden z podstawowych składników zupy.
Zupę rakową rozpoczyna się od sporządzenia jarzynowego wywaru z dodatkiem drobiu. W tym czasie należy ugotować raki w lekko osolonej wodzie z dodatkiem kopru. Ugotowane raki odstawia się do wystygnięcia, następnie obiera szyjki rakowe w celu odseparowania mięsa, a pozostałe resztki suszy. Ususzone skorupki, kleszcze, odnóża należy utłuc w moździerz, następnie włożyć do rondla, dodać trzy łyżki masła i podgrzać na wolnym ogniu przez około 15 minut, podlewając od czasu do czasu wcześniej przygotowanym bulionem. Powstałe w trakcie gotowania masło rakowe należy zebrać z wierzchu i powtarzać czynność z dolewaniem bulionu jeszcze kilkukrotnie. Zebrane masło rakowe należy połączyć z odcedzonym rosołem i zaprawić śmietaną z mąką. Na koniec do zupy należy dodać mięso z raków i całość raz jeszcze zagotować. Zupa rakowa serwowana jest ze świeżo posiekanym koprem.
Zupa rakowa sporządzana według tradycyjnego przepisu prezentowana jest podczas licznych kulinarnych konkursów, m.in. w 2018 roku zdobyła I nagrodę oraz Grand Prix III konkursu na Potrawę Kresową, a w 2019 roku wygrała regionalny finał „Bitwa Regionów” województwa opolskiego.
Zupa rakowa została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii: Gotowe dania i potrawy, w dniu 1 czerwca 2020 r.
